Trong hệ thống chiếu sáng cầu thang quan trọng nhất là mạch đèn cầu thang. Nói cách khác, đây là phần nối điện cho đèn cầu thang. Đấu nối mạch phải tuyệt đối chính xác để đảm bảo an toàn và chất lượng chiếu sáng của đèn.
Chi tiết cách vận hành và lắp đặt mạch điều khiển đèn cầu thang thông minh
1. Mạch đèn cầu thang là gì?
1.1 Khái niệm về mạch đèn cầu thang
- Mạch đèn cầu thang hay còn gọi là mạch đèn gầm cầu thang. Đây là hệ thống dây điện kết nối nguồn điện LED với nguồn điện. Các dây kết nối với nhau thành một sơ đồ mạch điện hoàn chỉnh.
- Mạch LED có vai trò giúp đèn cầu thang LED Chiếu sáng ổn định, bền bỉ. Thông qua mạch điện có thể điều chỉnh tăng giảm độ sáng của đèn tùy theo nhu cầu sử dụng.
Tên gọi khác của mạch cầu thang là gì?
- Mạch điện cầu thang hay còn gọi là mạch 2 công tắc 3 cực điều khiển 1 bóng đèn.
Cầu thang mạch là tên gọi của mạch gì?
- Mạch cầu thang là tên gọi của công tắc 3 cực điều khiển 2 đèn.
- Cực 1 của 2 công tắc nối với nhau, cực 2 của 2 công tắc nối với nhau.
- Cầu chì, 2 công tắc 3 cực, đèn mắc nối tiếp.
- 2 công tắc 3 cực dùng để bật/tắt 2 đèn ở 2 vị trí khác nhau hoặc cùng 1 vị trí.
Mạch điện cầu thang là tên của mạch điện
- A. Đèn huỳnh quang
- B. Hai công tắc ba cực điều khiển một đèn
- C. Hai công tắc hai cực điều khiển hai đèn
- D. Một công tắc ba cực điều khiển hai đèn
=> Câu trả lời đúng là KHÔNG . Mạch cầu thang là tên gọi của mạch 3 công tắc 2 cực điều khiển một bóng đèn.
1.2 Vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện cầu thang bộ
Theo sơ đồ 1, nguyên lý hoạt động của đèn như sau:
- Khi nhấn một trong hai công tắc, đèn sẽ sáng: khi công tắc K1 ở vị trí mạch A1, công tắc K2 ở vị trí B2. Hoặc công tắc K1 ở vị trí A2, công tắc K2 ở vị trí B1.
- Hiệu điện thế qua đèn LED cầu thang bằng hiệu điện thế của nguồn đèn LED.
- Đèn sẽ tắt khi : công tắc K1 ở vị trí A1 và công tắc K2 ở vị trí B1. Hoặc công tắc K1 ở vị trí A2, công tắc K2 ở vị trí B2. Điện áp không thể chạy qua bóng đèn.

Theo sơ đồ 2, nguyên lý hoạt động của đèn như sau:
- Tắt đèn khi : Công tắc K1 tiếp xúc với dây D1, công tắc K2 tiếp xúc với dây D2. Hoặc công tắc K1 tiếp xúc với dây D2, công tắc K2 tiếp xúc với dây D1. Lúc này mạch hở nên không cấp nguồn cho đèn LED, bóng đèn sẽ tắt.
- Đèn sáng khi : Công tắc K1 tiếp xúc với dây D1, công tắc K2 tiếp xúc với dây D2. Hoặc công tắc K1 tiếp xúc với dây D2, K2 tiếp xúc với dây D2. Mạch đèn cầu thang trở thành mạch kín, các đèn được cấp nguồn nên sẽ sáng.
1.3 Mạch cầu thang bao gồm một số phần tử
Mạch thang thiết bị tối thiểu thường bao gồm:
- 1 cầu chì: đóng vai trò bảo vệ mạch điện khi xảy ra chập, cháy.
- 2 Công tắc 3 cực: Dùng để điều khiển đèn chiếu sáng cầu thang ở các vị trí khác nhau.
- Đèn 1 bóng: là dòng đèn led cầu thang có tác dụng chiếu sáng lối lên xuống cầu thang.
1.4 Nguyên lý làm việc của mạch điện cầu thang bộ
Nguyên lý hoạt động của đèn cầu thang
- Cực 1 của công tắc 3 cực nối với đèn số 1. Cực 2 của công tắc nối với đèn số 2. Công tắc 2 cực dùng để bật/tắt nguồn điện.

- Khi công tắc 2 cực đóng lại và công tắc 3 cực về vị trí 1 thì đèn số 1 sẽ sáng.
Nguyên lý làm việc của đèn xoay chiều

- Trạng thái 1: Đèn 1 sáng, đèn 2 tắt.
- Trạng thái 2: Đèn 1 tắt, đèn 2 sáng.
- Công tắc S1 đóng vai trò tắt toàn bộ mạch.
- Hai loại đèn cầu thang là đèn có nhiều chủng loại và công suất khác nhau.
2. Các dạng sơ đồ đi dây cầu thang phổ biến nhất
Mạch cầu thang được lắp đặt trong các trường hợp sau:
2.1 Sơ đồ lắp đặt mạch cầu thang đơn giản
- Theo sơ đồ ta có dây trung tính sẽ đấu trực tiếp vào đèn LED, dây pha sẽ đấu vào cực L của công tắc 3 cực.
- Một dây của dây đôi được kết nối từ đầu cuối L1 trên công tắc tầng 1 đến đầu cuối L1 trên công tắc tầng 2. Dây còn lại được kết nối ngược lại từ đầu L2 của công tắc tầng 1 đến đầu L2 trên công tắc tầng 2.
- Cực L của công tắc cầu thang tầng 2 sẽ được đấu trực tiếp vào nguồn của bộ đèn LED.

2.2 Sơ đồ lắp đặt mạch đèn cầu thang công tắc 2 cực
- Để nối mạch cầu thang với công tắc 2 cực, bạn cần: 1 bộ cầu chì, 2 công tắc 2 cực, đèn LED.
- Nối một đầu nguồn điện 220V trực tiếp với đèn LED. Sau đó, nối một đầu dây của đèn với tiếp điểm của công tắc 1.

- Đầu còn lại của tổng công suất đi qua cầu chì, sau đó nối với tiếp điểm của công tắc 2.
- Hai đầu còn lại của hai công tắc sẽ được nối với nhau để tạo thành mạch kín.
2.3 Sơ đồ mạch cầu thang 2 công tắc + 1 đèn
- Chuẩn bị sẵn sàng: 1 cầu chì, 2 công tắc 3 cực và đèn LED.
- Phương pháp kết nối tương tự như mạch cầu thang công tắc 2 cực.
- Ở phần kết nối này, công tắc được bố trí ở 2 đầu cầu thang giúp việc bật/tắt thuận tiện hơn.

2.4 Mạch cầu thang 2 công tắc 2 bóng đèn
- Dụng cụ cần có: bảng điện, dây điện, cầu chì, 2 công tắc, 2 bộ đèn LED, kìm, kéo, tuốc nơ vít, máy khoan tay.
- Cách đấu tương tự như cách đấu 2 công tắc 1 bóng đèn.

2.5 Sơ đồ mạch điện cầu thang bộ 5 tầng
- Cách kết nối tương tự như cách kết nối cơ bản ở mục 2.1. Tuy nhiên, bạn cần lắp thêm công tắc và đèn chiếu sáng cho cầu thang bộ tầng 3, 4, 5. Mỗi tầng lắp 1 công tắc ở giữa cầu thang mỗi tầng.

- Số lượng đèn lắp đặt tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng và công suất của đèn.
- Khi đấu nối, lắp đặt công tắc phải đảm bảo người ở tầng dưới có thể bật/tắt đèn chiếu sáng cầu thang ở tầng trên và ngược lại.
2.6 Sơ đồ mạch công tắc 3 cực cầu thang
Tham khảo sơ đồ vẽ đấu nối điện cho công tắc 3 cực:

2.7 Sơ đồ mạch điện 2 bóng đèn cầu thang 3 công tắc
- Một đầu dây dương của công tắc 1 nối với đèn led 2. Đầu âm của công tắc 1 nối với đèn 1 và 1 đầu của công tắc 3.
- Một đầu dây của đèn 2 nối với đầu còn lại của công tắc 3. Sau đó, nối với một đầu của công tắc 2.
- Dây âm của đèn 1 nối với đầu còn lại của công tắc 2.

2.8 Mạch đèn cầu thang 3 công tắc 1 bóng
- Phương pháp kết nối này phù hợp để lắp đặt đèn chùm cho cầu thang đôi.
- Khi lắp đặt cần có công tắc trung gian (công tắc 4 cực hoặc 6 cực.

2.9 Mạch đèn cầu thang cảm ứng thông minh
Ví dụ cầu thang 25 bậc:
- Tương ứng với 25 bậc cầu thang sẽ có 25 dây âm, 1 dây dương kéo dài từ bậc đầu tiên đến hết bậc cuối cùng.
- Dây dương sẽ nối với dây âm từng bước một.
- Sau khi lắp đặt đèn led và hoàn thành đấu dây, tiến hành đấu nối dây vào tủ điện hoặc bảng điện. Bảng điện nên lắp âm tường hoặc gầm cầu thang để đảm bảo tính thẩm mỹ và an toàn cho người sử dụng.
Chi tiết về cách kết nối, vui lòng tham khảo bài viết: Mạch đèn led cầu thang thông minh – Hướng dẫn lắp đặt Miễn phí
2.10 Mạch cầu thang 3 công tắc 2 đèn


2.11 Sơ đồ mạch điện cầu thang 2 tầng

2.12 Sơ đồ mạch cầu thang bộ nhà 3 tầng

2.13 Sơ đồ mạch điện cầu thang bộ 4 tầng

2.14 sơ đồ mạch cầu thang công nghiệp

2.15 Sơ đồ đấu nối công tắc đảo chiều buồng thang bộ – Sơ đồ lắp đặt 9 . mạch cầu thang lớp

>> Xem thêm: 9 Sơ đồ công tắc cầu thang 2 tầng 3 tầng 4 tầng
3. Vẽ sơ đồ và trình bày các bước lắp mạch đèn cầu thang nhiều tầng
3.1 Cách lắp đặt điện cầu thang đơn giản
Chuẩn bị dụng cụ
- 2 công tắc 3 cực
- 1 cầu chì
- Đèn LED (số lượng tùy theo kiểu dáng và số bậc cầu thang)
Lắp đặt mạch bậc thang
- Dây pha âm của nguồn điện tổng 220V được nối vào 1 chân của đèn LED. Đầu còn lại của đèn sẽ nối trực tiếp với tiếp điểm của công tắc 1.
- Dây dẫn pha dương của nguồn điện tổng được nối với tiếp điểm của công tắc 2.
- Hai tiếp điểm của hai công tắc được kết nối với nhau để tạo thành một mạch cầu thang hoàn chỉnh.
3.2 Lắp đèn cầu thang 2 tầng
- Nhà có 2 tầng sẽ giúp bạn dễ dàng lắp đặt mạch điện cho cầu thang. Sử dụng 2 công tắc với 1-2 đèn tường. Phương thức kết nối tương tự như phương thức kết nối trong phần 2.1.
- Xem chi tiết ở hình bên dưới.

Thẩm quyền giải quyết: 99+ mẫu đèn cầu thang đẹp giá rẻ nhất 2022 – Thiết kế đèn cầu thang Miễn phí
3.3 Lắp mạch đèn cầu thang 3 tầng
- Cách lắp đặt tương tự như cách đấu nối sơ đồ mạch cơ bản ở mục 2.1. Chỉ cần lắp công tắc ở tầng 3 là có thể bật/tắt đèn dễ dàng.
- Nối dây AC để khi dùng công tắc số 2 có thể bật đèn tầng 3; Công tắc 1 có thể tắt nguồn tầng 2.
- Tham khảo phương thức kết nối trong hình minh họa bên dưới.

3.4 Lắp điện đèn cầu thang 4 tầng
- Cách lắp đặt tương tự với đấu điện cầu thang bộ 3 tầng và 5 tầng.
- Tham khảo chi tiết kết nối trong hình minh họa bên dưới:

Xem thêm: 99+ mẫu đèn cầu thang tân cổ điển – cổ điển sang trọng HOT năm 2022
4. Thi công đấu nối công tắc điện cầu thang
4.1 Mô tả cách nối cầu thang với mạch điện an toàn
- Trước khi đấu nối cần ngắt cầu chì tổng để ngắt toàn bộ điện nhằm đảm bảo an toàn cho người lắp đặt.
- Khi đấu nối phải đảm bảo đúng cực âm – dương để đảm bảo an toàn cho mạch điện và hệ thống đèn.
4.2 Sơ đồ đấu điện đèn cầu thang

4.3 Cách đấu nối công tắc điện cầu thang
- Công tắc sẽ được lắp ở hai đầu cầu thang. Số lượng công tắc tương ứng với số tầng của ngôi nhà.
- Cách nối dây dẫn điện theo cách nối mạch ở mục 2.1
4.4 Sơ đồ công tắc cầu thang

4.5 Lưu ý quan trọng khi lắp đặt công tắc điện cầu thang
- Khi lắp công tắc cho cầu thang nhiều tầng nên đặt hộp công tắc ở vị trí chính giữa của 2 tầng.
- Mỗi hộp điện nên đặt 2 công tắc 3 cực để việc bật/tắt đèn giữa các tầng được thuận tiện.
- Nên sử dụng công tắc cảm ứng, cảm biến chuyển động. Tự động bật đèn khi có tiếng bước chân cầu thang; tự động tắt khi mọi người rời đi.
Xem thêm: Hướng dẫn 3 cách thi công đèn LED cầu thang chi tiết A-Z
5. Ưu nhược điểm của việc lắp đặt mạch điện dạng cầu thang nổi và ngầm
So sánh | Mạch cầu thang nổi | Mạch cầu thang ngầm |
Lợi thế | Dễ dàng kiểm tra dây dẫn điện; Dễ dàng tìm ra chỗ dây bị đứt khi cần sửa chữa và nối lại | Tiết kiệm không gian lắp đặt và đảm bảo tính thẩm mỹ cho không gian
Đảm bảo an toàn cho người dùng trong quá trình sử dụng |
Khuyết điểm | Tốn nhiều diện tích lắp đặt, gây mất mỹ quan cho không gian
Khó lắp đặt đối với những ngôi nhà có kiến trúc phức tạp Có nguy cơ bị điện giật khi có sấm sét hoặc rò rỉ điện |
Đi dây điện loại mạch này phải tiến hành song song khi xây nhà
Khó kiểm tra dây điện, khó sửa chữa khi có sự cố |
6. Lưu ý quan trọng khi đi dây đèn điện cầu thang
- Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ: áo khoác, mũ bảo hộ, găng tay cao su cách điện.
- Trước khi tiến hành đấu nối phải ngắt điện tổng để đảm bảo an toàn cho hệ thống điện và con người.
- Dùng bút thử điện xác định dây nóng, dây nguội trước khi đấu nối. Lưu ý dây nguội trước, dây nóng sau.
- Khi cắt dây nguồn phải cắt dây nóng trước rồi mới đến dây nguội.
- Nên lắp đặt từ 2 người trở lên để có thể hỗ trợ khi gặp sự cố.
- Đấu nối mạch cầu thang phải đảm bảo độ chính xác tuyệt đối tránh chập điện khi sử dụng.
7. Công dụng của mạch cầu thang
- Mạch cầu thang thông thường có tác dụng bật/tắt đèn cầu thang. Ví dụ cho dễ hiểu là ở tầng 1 bạn có thể bật công tắc đèn tầng 2, ở tầng 2 bạn có thể tắt đèn tầng 1 và bật công tắc đèn tầng 3. Những ngôi nhà có nhiều cầu thang có các mạch nối tiếp tương tự nhau.
- Mạch điện và công tắc đèn cầu thang thông minh được sử dụng như cảm biến chuyển động; Tự động tắt mở đảm bảo an toàn cho người lên xuống cầu thang.
Dưới đây là hướng dẫn về cách kết nối mạch đèn cầu thang Sơ đồ đơn giản và minh họa. Trên thực tế, việc kết nối khá phức tạp và nguy hiểm. Do đó, người vận hành phải là người có kinh nghiệm, có kiến thức cao về điện. Liên hệ Hotline: 0332599699 để được tư vấn kỹ thuật chi tiết hơn.